Son dönemde yaşanan kira ve konut fiyatlarındaki dalgalanma birçok vatandaşı zor durumda bırakıyor. Yaşanan ekonomik sıkıntılar kira talebini düşürürken konut sahiplerini de geri adım atmaya zorladı. Kira fiyatlarında yaşanan durağanlık ve gerileme kiracılar tarafından memnuniyetle karşılandı. Reel fiyatları değerlendirdiğimizde, İstanbul'da ortalama konut kira fiyatları şu anda metrekare başına 170 TL seviyelerinde bulunuyor. Ankara'da bu rakam 120 TL, İzmir'de ise 140 TL civarında. İşte detaylar...

KİRA FİYATLARINI BELİRLEYEN TEMEL UNSURLAR

Öğrenci konut taleplerindeki azalma, evlenme sayılarındaki düşüş ve deprem bölgesinde teslim edilen konutlar, kira piyasasını etkileyen unsurlar arasında bulunuyor. Deprem bölgesindeki teslimlerin diğer illerde arz boşluklarına yol açtığı gözlemleniyor. Bu faktörler, kira fiyatlarındaki değişimleri belirleyen temel dinamikler arasında yer alıyor.

ANTALYA'DA KİRA FİYATLARI NE OLDU?

Antalya'da konut fiyatları kısmi olarak azaldı. Ortalama kira metrekare fiyatları 150 TL seviyelerinden aralık ayında 140 TL seviyelerine gerilemiş durumda. Bu düşüş, 100 metrekarelik bir dairenin fiyatını 15 bin TL'den bin TL'lik bir düşüşle 14 bin TL seviyesine çekti. 

İSTANBUL'DA KİRALAR NE DURUMDA?

İstanbul'da kira fiyatları metrekare başına 160-170 TL seviyelerinde devam ediyor. Ancak, ülke genelinde kira fiyatı ortalamasının metrekare başına 100 TL olduğu belirtiliyor. Yeni yıla girerken, İstanbul'da kira fiyatlarında bazı bölgelerde hafif bir yükselme yaşanıyor. Ancak, bu artışlar oldukça sınırlı seviyede. Ocak ayı itibarıyla metrekare başına 10 TL gibi bir artış gözlemlenirken, reel fiyatlar incelendiğinde enflasyondan arındırılmış kira fiyatlarında bir düşüş olduğu ortaya çıkıyor.

MUĞLA'DA KONUT KİRALARI 5 TL DÜŞTÜ

Muğla'da konut kiraları son dönemde yaşanan 5 bin TL'lik düşüşle dikkat çekiyor. Antalya dışında Muğla genelinde bir düşüş eğilimi görülmekte. Yaz aylarında artan talep, şu anda kış aylarında düşüşe geçmiş durumda. Örneğin, 100 metrekarelik bir dairenin kira fiyatı, yaz aylarında 22 bin 500 TL seviyelerindeyken şu anda 17.500 TL seviyelerine kadar gerilemiş durumda.

KREDİ SINIRLAMALARI VE YASAL DÜZENLEMELER ETKİLİ OLDU

Son 4-5 aydır kira fiyatlarındaki yatay seyir dikkat çekiyor. Özellikle ağustos ayından bu yana artış yaşanmazken, bu durumun ardında bazı önemli etmenler bulunuyor. Kısa dönemli kiralamalara getirilen düzenlemeler ve kredi sınırlamaları, piyasada dengelerin değişmesine neden oldu.
Ağustos ayı itibarıyla yapılan düzenlemeler, özellikle kısa dönemli kiralamalara olan talebi artırdı. Bu durum, yeni gayrimenkullerin piyasaya daha hızlı bir şekilde arz edilmesine olanak tanıdı. Bununla birlikte, kredi sınırlamalarının gayrimenkul satışlarına etkisi de gözlemleniyor. Satış zorluğu yaşayanlar, mülklerini boş tutmak yerine kiralama yoluna gidiyorlar.

AMORTİSMAN SÜRELERİ AZALDI

Kira çerçevesinde değerlendirildiğinde, amortisman sürelerinde de azalmalar yaşanıyor. Örneğin, Gaziantep'te kira amortisman süresi daha önce 30 yılken, şu anda 20 yıla kadar geriledi. Bu durum, birçok ilde gayrimenkullerin kira getirisinde artışa sebep olurken, satış fiyatlarının durgunluğu nedeniyle amortisman sürelerinde düşüş yaşanıyor.

KİRACI BULMA SÜRESİ UZUYOR

Son dönemde kiralık ilanların sürelerinde de bazı uzamalar gözlemleniyor. Kiralık ilanların yayında kalma sürelerinin uzaması, kiracı bulma sürecinde yaşanan bir yavaşlamayı işaret ediyor. Enflasyondan arındırılmış reel kira fiyatlarında son 4-5 aydır devam eden düşüş trendi, konut sahipleri ve kiracılar arasında dikkatle takip ediliyor.

KİRALIK KONUTLARA TALEP, MEVSİMSEL ETKİLERE AÇIK

Kiralık konutlardaki talep, mevsimsel etkilere oldukça açık. Nisan ve eylül ayları arasında artan talep, diğer aylarda azalma eğiliminde. Kış aylarında talepte daha durağan bir seyir izleniyor. Bu durum, konut kiralama piyasasında mevsimsel etkilerin önemli bir rol oynadığını gösteriyor.

KONUT FİYAT ENDEKSİ VE KİRALAR

Merkez Bankası'nın kasım ayı konut fiyat endeksi istatistikleri açıklandığında, yıllık bazda nominal olarak yüzde 82.8 artış gösteren konut fiyat endeksinin reel olarak yüzde 12.4 oranında arttığı görüldü. Bu durum, konut kira fiyatlarına da yansıyor ve reel anlamda bir düşüş yaşanıyor.

ORTALAMA METREKARE SATIŞ FİYATLARI

Satış ve kiralama fiyatları arasında bir denge bulunmakta. Satışlardaki fiyatların düşmesi veya yatay seyretmesi halinde dahi konut kiralamaları bu durumdan etkileniyor. Türkiye genelinde konut fiyatlarının birim metrekare ortalaması 30 bin TL seviyelerinde gerçekleşirken, İstanbul'da bu rakam 44 bin 532 TL, Ankara'da 23 bin 291 TL ve İzmir'de ise 35 bin 465 TL seviyesinde.