Türkiye Cumhuriyeti'nin bir devlet olarak bağımsızlığını ve uluslararası anlamda tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalandı. Türkiye'nin bağımsızlığını sağlayan ve iç işlerini belirlemesinde büyük rol oynayan Lozan Antlaşması, maddeleri ile ülke açısından büyük bir kazanım oldu. 

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI'NIN ÖNEMİ

Lozan Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonrasında Türkiye'nin bağımsızlığını ve egemenliğini kazandığı tarihi bir uluslararası anlaşma olarak yer almıştır. Bu anlaşma, Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra yaşadığı siyasi ve toprak sorunlarını çözerek yeni bir devletin temellerini attığı önemli bir belgedir.

24 Temmuz 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri arasında İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalanmıştır. Lozan Antlaşması'nın bu ülkelerle imzalanması, Türkiye'nin uluslararası arenada tanınmasını ve statüsünün güvence altına alınmasını sağlamıştır.

Antlaşma, Türkiye'nin sınırlarını, toprak bütünlüğünü ve egemenliğini belirleyen önemli hükümleri içeriyor. Ayrıca, Türkiye'nin azınlıkların hakları ve statüsü konusunda da düzenlemeler bulunuyor. Lozan Antlaşması'nın imzalanmasıyla birlikte Türkiye, bağımsız bir ulus olarak uluslararası alanda resmen tanınmış ve yeni bir dönem başladı.

Bu antlaşma, Türk Kurtuluş Savaşı'nın mücadele ve zaferlerinin sonucunda elde edilen hakların belgelenmesi niteliği taşır. Lozan Barış Antlaşması'nın önemi, Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı ve modern Türkiye'nin kuruluş sürecinin başladığı bir dönüm noktası olmasıdır. 

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI'NIN MADDELERİ

Lozan Barış Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri arasında İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalanan bir belgedir. Bu antlaşma, Türkiye'nin bağımsızlık ve egemenlik haklarını kazandığı ve uluslararası alanda tanınan bir devlet olarak yerini aldığı önemli bir dönüm noktasıdır.

Lozan Barış Antlaşması, toplamda 143 madde ve 7 ek protokol içermektedir. Burada bazı ana maddeler ise şöyle;

Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırlarının belirlenmesi
- Osmanlı Devleti'nden kalan borçlar
- Boğazlar meselesi
- Savaş tazminatı
- Azınlıkların durumu
- Kapitülasyonlar
- Patrikhane
- Yabancı okulların durumu

Lozan Antlaşması için yapılan görüşmelerin kısa bir süre için sona ermesine yol açan maddeler ise;

- Kapitülasyonların kaldırılması
- Musul meselesi
- Boğazlar meselesi
- Musul ve Kerkük sorunu

Turkısh levhasıyla yazılan ve orijinal metni oldukça ayrıntılı ve hukuki terimlerle dolu olan bu antlaşma, Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası alanda tanınmasını ve bağımsız bir devlet olarak varlığını sürdürmesini sağladı. Aynı zamanda, antlaşma Türk Kurtuluş Savaşı'nın zaferlerinin sonucunda elde edilen hakları somutlaştıran ve Türk milletinin mücadelesinin sembolü olarak tarih sayfalarında yerini aldı.

"SİYASİ BİR ZAFER ESERİDİR"

Lozan Antlaşması için Ulu Önder Atatürk, Nutuk'ta şu sözlere yer verdi: “Bu antlaşma, Türk Milleti'ne karşı, yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması ile tamamlandığı sanılmış büyük bir suikastın sonuçsuz kaldığını bildirir bir belgedir. Benzeri görülmemiş bir siyasi zafer eseridir! Lozan Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır” ifadelerine yer verdi. Mustafa Kemal Atatürk, 26 Temmuz 1927'de Lozan'ın “milli bayram” olarak kutlanmasını istedi. Lozan Antlaşması, 1924-1950 arasında 27 yıl, resmen olmasa da fiilen milli bayram olarak kutlandı. Kutlamalar ise 1950 yılından sonra sona erdi. Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları Lozan Antlaşması ile çizildi. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu antlaşması olarak kabul edildi.