Ticaret Bakanlığı, dünya genelinde zeytinyağı rekoltesinin azalması ve artan dış talep sebebiyle dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının yurt içi tüketici fiyatlarına olumsuz etkisinin sürdüğünü belirtti. Bu durum, zeytinyağı sektöründe tedbirlerin alınmasını gerektirdi. Bu çerçevede, önümüzdeki zeytinyağı hasat dönemine kadar ek tedbirlerin yürürlüğe konulduğu açıklandı.

TİCARET BAKANLIĞI'NDAN ZEYTİN İHRACATINDA 20 CENT KESİNTİ KARARI

Ticaret Bakanlığı tarafından alınan önlemler arasında, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent kesinti yapılması kararı yer almaktadır. Bu kesinti, ihracatçıların zeytinyağı ihracatından elde edecekleri gelirde azalmaya neden olacak ve böylece yurt içindeki tüketici fiyatlarının dengelemesine katkı sağlayacaktır.

Dünya genelinde yaşanan zeytinyağı rekoltesindeki düşüş ve dış talepteki artış, zeytinyağı fiyatlarını olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, Ticaret Bakanlığı tarafından alınan tedbirlerle sektördeki dengesizliğin önüne geçilmeye çalışılacak ve yurt içi tüketici fiyatlarının istikrarlı bir seyir izlemesi hedeflenecektir.

Zeytinyağı, ülkemiz için önemli bir tarımsal ürün ve ihracat kalemidir. Bu nedenle, sektördeki dalgalanmaların kontrol altına alınması ve üreticilerin desteklenmesi önemlidir. Ticaret Bakanlığı, sektör paydaşlarıyla işbirliği içinde, zeytinyağı üreticilerinin ve ihracatçılarının çıkarlarını koruyacak ve sektörün sürdürülebilirliğini sağlayacak tedbirler almaya devam edecektir.

BAKANLIK'TAN YAZILI AÇIKLAMA

Bakanlık'tan yapılan yazılı açıklamaya göre, "Diğer taraftan toplam zeytinyağı ihracatımız ise 2022/23 sezonu kasım-temmuz döneminde, bir önceki sezonun aynı dönemine göre; miktar bazında yüzde 240 artarak 136,5 bin tona ulaşmıştır. Aynı dönemde, ambalajlı zeytinyağı ihracatımız miktar bazında yüzde 3 artarken, dökme zeytinyağı ihracatımız 5,5 kat, varilli ihracatımız ise 4 kat artmıştır. İhracatın sevkiyat türüne göre dağılımına bakıldığında ise dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının toplam ihracattaki miktar bazında payı yüzde 42'den yüzde 83'e yükselmiştir. Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki hızlı yükseliş, yurt içi fiyatlara da yansımış olup, zeytinyağı perakende fiyatlarında iç piyasada görülen artış, son bir yıllık dönemde genel fiyat artışının oldukça üzerinde seyretmektedir. Dünya zeytinyağı üretimindeki azalmaya paralel olarak dünya zeytinyağı fiyatları da artış göstermekte olup, Haziran 2023 itibarıyla üretici/borsa fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye'de yüzde 102, İspanya'da yüzde 84, İtalya'da yüzde 58 ve Yunanistan'da yüzde 72 oranında artmıştır."açıklaması yapıldı.

İSPANYA'DA 21, İTALYA'DA 44 KAT ARTIŞ 

Türkiye'nin AB ülkelerine yaptığı katma değerli ve nihai tüketiciye yönelik ambalajlı zeytinyağı ihracatının, Avrupa Birliği'nin uyguladığı yüksek tarifeler nedeniyle çok düşük seviyede olduğuna dikkat çekilerek, şu açıklamalar yapıldı: "Ancak özellikle İtalya ve İspanya, ülkemizden ithal ettikleri dökme ve varilli zeytinyağını işleyerek yeniden üçüncü ülkelere pazarlamaktadır. İçinde bulunulan 2022/23 sezonu kasım-temmuz döneminde, dökme ve varilli ihracatımızın bir önceki sezonun aynı dönemine göre İspanya'ya 21 kat, İtalya'ya ise 44 kat artış gösterdiği görülmektedir."

"Bu itibarla, dış talep sebebiyle yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının, ambalajlı zeytinyağına yönlendirilerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlanması amacından hareketle, her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent kesinti yapılması hususunu düzenleyen Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair 7391 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 19 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir."

"Bu çerçevede dünyada azalan zeytinyağı rekoltesinin sebep olduğu artan dış talep ve dünya fiyatları sebebiyle önemli ölçüde yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının yurt içi tüketici fiyatlarına olan olumsuz etkisinin devam ettiği kaydedilmiştir. Bakanlığımızca bu şartlar altında yeniden bir değerlendirme yapılarak, önümüzdeki zeytinyağı hasat döneminin başlangıcına (1 Kasım 2023) kadar, dökme veya varilli zeytinyağı ihracatına yönelik olarak ilave tedbirler yürürlüğe konulmuştur" ifadeleri yer aldı.