Türkiye'nin Akdeniz kıyıları, Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesinde nesli tehlike altındaki türler arasındaki deniz kaplumbağa türü caretta caretta ve yeşil deniz kaplumbağasının en büyük yuvalama alanlarına ev sahipliği yapıyor. Caretta carettalar ve yeşil deniz kaplumbağaları, yaklaşık 30 yıldır "Akdeniz'in Deniz Ortamı ve Kıyı Bölgesi'nin Korunması Sözleşmesi" kapsamında koruma altında.

YUVALAMA ALANI ARTTI

Son yıllarda deniz koruma çalışmalarının artırılmasıyla birlikte yuvalama alanları da Türkiye genelinde 25'e yükseldi. Dokuz yuvalama kumsalıyla Antalya ilk sırada yer alıyor. Bu kumsallardan beşi ise "Özel Çevre Koruma Bölgesi" statüsünde korunuyor. Bu yıl tüm dünyada etkili olan koronavirüs salgını, hayatın birçok alanında olumsuz etkiler oluştururken, insan hareketliliğinin azalmasına bağlı olarak doğada ve yaban hayatında ise olumlu gelişmelere yol açtı.

KORONAVİRÜS ONLARA YARADI

Koronavirüs nedeniyle ülkeler arası seyahat kısıtlamaları deniz kaplumbağalarının yuvalama dönemleri olan mayıs-temmuz arasına denk geldiği için sahiller boş kaldı. Türkiye'nin yıl boyu aktif olan tek merkezi Dalyan-İztuzu Plajı'ndaki Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) verilerine göre, sahillerin boş kalması nedeniyle hem caretta caretta hem de yeşil deniz kaplumbağası yuva sayıları geçen yıla göre yaklaşık yüzde 40 artış gösterdi.

550 BİN YAVRU DENİZLE BULUŞTU

DEKAMER Başkanı Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska, Türkiye'de 15'i ana kumsal olmak üzere toplam 25'e yakın yuvalama alanı olduğunu kaydetti. Prof. Dr. Kaska, verilere göre Hatay, Adana, Mersin, Antalya ve Muğla illerindeki yuvalama alanlarında bu yıl yaklaşık 6 bin caretta caretta yuvasından 350 bin yavru, 3 bin 500 yeşil deniz kaplumbağası yuvasından da 200 bin yavrunun denizle buluştuğunu söyledi.

YÜZDE 30-40 ARTIŞ

Koronavirüs nedeniyle bu yıl kumsallara insanların gidememesi, yuvaların korunması sayesinde yuva sayılarında ciddi artış gözlendiğini belirten Prof. Dr. Kaska, "Geçen yıla göre hem yuva sayısı hem de yavru çıkışı sayılarında yüzde 30-40 civarında artış yaşandı" dedi.

BİNDE BİRİ ERİŞKİNLİĞE ULAŞABİLİYOR

Sayılara bakıldığında çok gibi görünse de denize ulaşan yavrulardan binde 2-3'ünün ancak erişkinliğe ulaşabildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Kaska, "Binde 1'i desek, bu yıl denize ulaşan caretta yavrularından 350'si, yeşil deniz kaplumbağalarından ise 200'ü 20-30 yıl sonra ergin anne olmak için tekrar bu kumsallara gelecek" dedi.

ÖÇK BÖLGELERİ

Özel Çevre Koruma (ÖÇK) Bölgesi statüsündeki beş alandaki yuva ve yavru sayıları şöyle: "Antalya-Belek (29.3 km) 3 bin 200 yuva, 125 bin yavru. Köyceğiz- Dalyan (İztuzu-4.7 km) 752 yuva, 36 bin yavru. Antalya- Patara (14 km) 434 yuva, 21 bin 850 yavru. Mersin-Göksu Deltası (25.6 km) 268 yuva, 9 bin 246 yavru. Fethiye- Göcek (8.3 km) 131 yuva, 7 bin yavru."

DİĞER YUVALAMA ALANLARI

Diğer yuvalama alanları Antalya'da Çıralı, Tekirova, Kızılot, Demirtaş, Gazipaşa, Demre ve Finike, Mersin'de Anamur, Alata, Davultepe, Kazanlı, ODTÜ kampüsü, Tuzla, Adana'da Akyatan, Ağyatan, Karataş, Sugözü, Yumurtalık, Hatay'da Samandağ, Muğla'da Dalaman'da bulunuyor.

​​​​​​​