Antalya'nın Alanya ve çevresinde tropikal meyve üretimi 1960'lı yıllarda muzla başladı. 19 yıl önce ise Alanya Ziraat Odası'nca çiftinin gelir seviyesini daha da artırmak maksadıyla farklı tropikal meyve üretimi çalışmaları gündeme getirildi. Deneme ekimlerinin ardından odanın kendi oluşturduğu tropikal meyve istasyonlarında ilk olarak avokado üretimine geçildi, onu papaya ve mango takip etti.

Yapılan çalışmalar sonucu tropikal meyve üretimi yapan çiftçi sayısı artarken, günümüzde Alanya ve Gazipaşa bölgesinde avokado, muz, pitaya (ejder meyvesi), mango başta olmak üzere kudret narı, liçi, karambola (yıldız meyvesi), passiflora (çarkıfelek meyvesi), guava, altın çilek, pepino, papaya (ağaç kavunu), frenk yemişi, kamkat, pomelo, yaban mersini (blueberry), kivi, longon (kedigözü), feijoa (kaymak ağacı), yeni dünya (malta eriği), gojiberry, lime limon, ananas, kara sapot (çikolata meyvesi) ve kahve ağacı meyveleri yetiştiriliyor. 24 çeşit tropikal meyveden avokado, mango, muz, passiflora, papaya gibi meyvelerinin seri üretimi yapılarak hem Türkiye geneline satılıyor hem yurt dışına ihraç ediliyor. Bunlar dışında 20'den fazla tropik meyvenin yetiştirilmesine yönelik de deneme ekimleri ve çalışmaları yapılıyor.

12 MEYVE TİCARİ OLARAK ÜRETİLİYOR

Alanya Avokadocular Birliği Başkanı ve Alanya Hal Komisyoncuları Derneği tropik meyvelerden sorumlu yönetim kurulu üyesi Hilmi Sevilgen, Alanya ve Gazipaşa genelinde ticari amaçlı yaklaşık 12 meyvenin üretiminin yapıldığını söyledi. Hilmi Sevilgen, "Alanya'da yetişen yaklaşık 24 tropik ürünümüz var. Bunların başında gelen muzdu. Muzu artık tropik bile saymıyoruz çünkü artık tamamen içimize işledi. Arkasından avokadomuz, ejder meyvemiz var. Şu anda yeni yeni hızlı bir şekilde ilerleyen mangomuz var. Çünkü mango seraya giriyor, orada yetişebiliyor. Bu üretici için çok büyük bir avantaj çünkü mangonun tropik havası, avokadodan daha fazla tropik iklim istiyor. Sahilden 100- 150 metre yüksekliğe gittiğimiz zaman mango olmuyor. Ama sera içinde olduğu zaman bu bize çok büyük bir avantaj sağlıyor. Bunun dışında pitaya (ejder meyvesi) var. Pitayanın yurt dışına ihracatı yapılabiliyor. Kudret narı var, onun çok büyük faydaları var, onun daha çok şifa olarak üretilip tüketilmesi gerekiyor. Yaban elması, mersin üzümü, liçi, passiflora gibi birçok meyvemiz var" dedi.

"GAZİPAŞA'DA ÜRETİM DAHA FAZLA"

Tropikal meyve üretiminin hem Gazipaşa'da hem Alanya'da yapıldığını, Gazipaşa'da daha fazla üretim alanı olduğundan birçok yeni meyveyi de denediklerini aktaran Sevilgen, "Gazipaşa ile Alanya'yı biz beraber tutuyoruz. Gazipaşa'da daha fazla üretim alanı olduğu için orada daha fazla üretim var. Mesela şu an ananası deniyorlar. Kahve ağacını deniyorlar. Biz tropik meyve üretimine onları da dahil etmiş oluyoruz ama orayı ayrıca ele aldığımız zaman Gazipaşa'da Alanya'dan daha fazla üretim yapılıyor" diye konuştu.

"YENİ MEYVELER DENİYORUZ"

Alanya ve Gazipaşa'da maki iklimi olmasından dolayı buradaki toprakların tropikal meyve üretimine yatkın olmasıyla birlikte buradaki üreticiler birçok yeni tropik meyve tohumunu getirerek yeni ürünler elde etmeye çalışıyor. Üreticilerin çikolata ağacı, ananas, kahve ağacı gibi birçok yeni meyveyi denediklerini anlatan Başkan Sevilgen, şunları söyledi:

"Şu anda çikolata ağacı var. Çikolata üretimi yapılıyor. Ama bu şu anda deneme amaçlı. Ne kadar verimli olduğunu şu an için bilemiyoruz. Kahve var, ananasa başlandı. Bunlar yeni yeni denediğimiz ama var demediğimiz çünkü deniyoruz, kendimiz tadabiliyoruz. Veya ne kadar verim sağlayacak, bizi kurtaracak mı o aşamadayız."

En çok gelir getiren ve üretimi yapılan meyvenin avokado olduğunu aktaran Sevilgen, "En çok şu an avokado var. Daha sonra muz, mango, ejder meyvesi, passiflora, karambola şu an en ön sırada olan meyveler" dedi.

"FİDANINI GETİRMEK ZOR"

Pazarlarda ve marketlerde burada üretilenler dışında da tropikal meyveler olduğunu ve çok yüksek fiyatlara satıldığını anlatan Sevilgen, "Bazı fidanların bize gelmesi çok zor oluyor, izin vermiyorlar. Onunla ilgili çalışmalarımız var. Mesela mangostan bir ada ülkesinde yetişiyor ve fidanını kolay kolay vermiyorlar. Pazarda gördüğünüz o ürünler tamamen ithal" diye konuştu.