DÜNYA Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesinde nesli tükenme tehlikesi altındaki türler arasındaki caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının bu yıl Akdeniz sahillerindeki ilk yuvası, doğal bir caretta silüetine de sahip Dalyan İztuzu Plajı'nda tespit edildi.

Türkiye'nin Akdeniz sahilleri, nesli tehlike altındaki türler arasında bulunan caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının dünyadaki en önemli yaşam alanlarından birini oluşturuyor. Özellikle Muğla'nın Dalyan- İztuzu Plajı ile Antalya'nın Kaş- Patara, Finike, Kumluca, Çıralı, Kumköy ve Belek, Manavgat, Alanya sahilleriyle Mersin'den Hatay'a kadar olan bölgede her yıl mayıs- temmuz aylarında binlerce caretta caretta yuva yapıyor ve bu yuvalardan on binlerce yavru denizle buluşuyor. Ancak bu yavruların ise sadece binde 2 veya 3'ü erişkinliğe ulaşabiliyor.

Türkiye'nin ilk ve 12 ay boyunca da faaliyet gösteren Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi'nin (DEKAMER) bulunduğu İztuzu Plajı'nda Akdeniz'in 2021 yılındaki ilk caretta yuvası 27 Nisan Salı günü tespit edildi. Dalyan'da 2008 yılında kurulan DEKAMER, bilimsel çalışmaların yanı sıra yaralı deniz kaplumbağalarının bakım ve tedavilerini yaparak doğal yaşam ortamına geri dönmesini sağlıyor. 27 Nisan Salı günü ilk yuva tespitinin ardından yuvalama sezonunun da resmen başladığı duyuruldu.

'İLK YUVA SEVİNCİ'

DEKAMER Başkanı ve Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska, Dalyan İztuzu kumsalı gibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından korunan Özel Çevre Koruma bölgelerinde her yıl çeşitli ekiplerce izleme ve koruma çalışmaları yürütüldüğünü söyledi. Bu yılın ilk yuvasının sevincini de yaşadıklarını belirten Prof. Dr. Kaska, "Güzel ve sorunsuz bir sezon olmasını umuyor ve koruma çalışmalarını yürütecek tüm ekiplere başarılar diliyoruz" dedi.

'YUVALAR NUMARALANDIRILIYOR'

Prof. Dr. Kaska, İztuzu sahilinde DEKAMER ekibinin hem sahile çıkıp yuva yapacak kaplumbağaların hem de yuvalarının korunması için mayıs ayından itibaren yaz boyunca gece boyu nöbet tuttuğunu dile getirdi. Prof. Dr. Kaska, sezon boyunca yuvaların tespit edilip numara verildiği ve yavruların yumurtadan çıkışlarının da izlendiğini anlattı.

'SEZON RESMEN BAŞLADI'

İlk yuvanın koruma altına alındığını ve böylece yuvalama sezonunun da resmen başladığını kaydeden Prof. Dr. Yakup Kaska, "Geçen yıla göre bu yıl yuvalama sezonunun bir hafta daha önce başladığını ve son 5 yıldır nisan ayının son haftası içinde oluştuğunu söyleyebiliriz. Bu da küresel ısınmanın bir sonucu olarak kaplumbağaların uyum sürecindeki erken yuva yapma davranışları olduğunu gösteriyor" dedi.

'GEÇEN YIL 757 YUVADAN 30 BİN YAVRU'

Geçen yılki sezonda İztuzu plajında 757 yuva oluştuğunu da belirten Prof. Dr. Yakup Kaska, bu yıl da yüksek sayıda yuva beklediklerini açıkladı. Geçen yıl ki 757 yuvadan da 30 bin civarı yavru çıkışı olduğu ve İztuzu Plajı'nda rekor sayıya ulaşıldığını kaydeden Prof. Dr. Kaska, oluşan yuvalardan yavru çıkışlarının ise 45- 60 gün arası süreçlerde gerçekleştiğini sözlerine ekledi.

'CARETTA SİLÜETİ'

Asırlardır caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının yuva alanı olan Dalyan'da Kaunos Kral Mezarları'nın da olduğu antik kent ve tepenin geçen yıl yapılan dron çekiminde caretta caretta şeklinde olduğu belirlenmişti. Prof. Dr. Yakup Kaska, ilk kez ortaya çıkan caretta silüetinin tamamen doğal bir oluşum olduğunu dile getirdi.

FOTOĞRAFLI

DHA