Kahramanmaraş'ta, 6 Şubat 2023'te meydana gelen depremlerde yıkılan ve ağır hasar alan 229 tescilli tarihi yapı varlığının molozlardan ayrıştırılması için Müze Müdürlüğü başkanlığında 14 ay önce başlatılan çalışmalarda sona gelindi. Müze Müdürü Safinaz Acıpayam, 229 noktada molozlardan ayrıştırma, temizlik ve belgeleme çalışmaları kapsamında mimari özellikli 6'sı kitabe, 65 taşı da kurtararak müzede koruma altına aldıklarını söyledi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından depremlerde yıkılan ve ağır hasar alan tarihi yapıların tekrar ayağa kaldırılması için başlattığı çalışmalar devam ediyor. Bazı yapılarda restorasyon çalışmaları sürerken, bazı yapılarda restorasyon öncesi büyük önem arz eden deprem enkaz ayrıştırma çalışmaları yürütülüyor. Kahramanmaraş Müze Müdürlüğü başkanlığında gerçekleştirilen çalışmalarda yıkılan binalardaki tarihi taşlar, restorasyon sırasında ait olduğu yere bırakılması için molozlar arasından çıkarılıp tek tek numaralandırılıyor.

'MOLOZLARDAN AYRIŞTIRILIP BELGELEME ÇALIŞMALARI GERÇEKLEŞTİRİLDİ'

Çalışmalarla ilgili bilgi veren Kahramanmaraş Müze Müdürü Safinaz Acıpayam, depremin hemen ardından uzmanların kente gelerek tarihi yapılardaki hasar durumlarını tespit ettiğini söyledi. Hasar tespitinin ardından çalışmaların başladığını belirten Acıpayam, "Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen depremlerde maalesef ilimizdeki tescilli taşınmaz kültür varlıkları da zarar gördü. Bu hasar durumları tespit edilen kültür varlıklarından tümden göçme olan yani enkaza dönüşmüş olan ve ağır hasarlı olanlar da Müze Müdürlüğü başkanlığında deprem enkaz ayrışma çalışmaları 10 Nisan 2023 itibarıyla Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal'ın danışmanlığında başlatıldı. Bu zamana kadar yaklaşık 229 ayrı yerde kültür varlıklarının molozlardan ayrıştırılması, temizlik, belgeleme çalışmalarını gerçekleştirdik" dedi.

65 TARİHİ TAŞ, MÜZEDE KORUMA ALTINDA

Tarihi yapılarının tekrar ayağa kaldırılması gerektiğini, bu nedenle de restorasyon çalışmaları öncesinde yürütülen enkaz ayrıştırma çalışmalarının çok önemli olduğunu ifade eden Acıpayam, şunları söyledi:

"Yaklaşık 229 ayrı alanda çalışmayı gerçekleştirdik. Bu alanlar içerisinde 186 konut, 23 kamu binası var ve 10 camide de çalışma gerçekleştirdik. Yine han, hamam ve 5 çeşmede çalışmamız gerçekleştirildi. Bu çalışmalar kendi enkaza dönüşmüş veya ağır hasarlı olan yerlerde öncelikle tüm taşlar tek tek bakılarak tespit edilerek molozlardan ayrıştırıldı. Enkaz olan molozlar ayrı bir yere gönderildi. Diğer restorasyon aşamasında kullanılacak olan taşlarımız ve diğer malzemeler her alanın kendi bulunduğu yerde tasniflendi. İçerisinden çıkmış olan özellikli mimari olan mimari taşlarımız veya yazıtlı kitabelerimiz ise Müze Müdürlüğü'nde koruma altına alındı. Yine Müze Müdürlüğü'nde belgeleme çalışmaları, fotoğraflama ve temizlik çalışmaları halen gerçekleştirilmekte. Bu binalarımızın ayağa kaldırılma öncesi restorasyon çalışmaları öncesi burada biz mimari taşlarımızı hazır halde restorasyona hazır halde bırakıyoruz. Çalışmamızın amacı hem korunması eserlerimizin, hem de restorasyon aşamasında kolaylık sağlamak amacıyla bulundurmak. Tescilli taşınmaz kültür varlıklarında yapılan çalışmalarda 65 adet özellikli mimari taşlar müzeye taşındı. Bunların içerisinde 6 adet kitabemiz var bunlar müzemizde koruma altında tutuluyor."

DHA