BATI Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, 2022 yılında bölge ihracatının yüzde 0,68'lik artışla 2 milyar 562 milyon dolar olarak gerçekleştiğini açıkladı. Çavuşoğlu, miktarda 5 milyon tondan 4,2 milyon tona yüzde 16'lık düşüş olduğunu, kilogram başına ortalama ihracatın ise 0,5 dolardan 0,6 dolara çıktığını kaydetti.

Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan BAİB'in Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu ve yönetim kurulu üyeleri, 2022 yılı ihracat verileri, 2023 hedefleri ve ihracatçılar olarak yaşadıkları sorunları açıkladı. Yaklaşık 3 yıldır pandemi ve devamındaki Rusya-Ukrayna savaşı gibi sebeplerle büyük problemler yaşadıklarına dikkat çeken Çavuşoğlu, hem pandeminin etkilerinin sürmesi, hem de devam eden Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ihracatta hem ülke hem Batı Akdeniz olarak büyük kayıplar yaşandığını kaydetti.

İLK DEFA 2,5 MİLYAR DOLARI AŞTI

Özellikle savaşın etkilerine dikkat çeken BAİB Başkanı Çavuşoğlu, 2022'nin şubat-mart aylarında neredeyse sıfıra düşen ihracatın, devamında da savaşın merkeziymiş gibi Batı Akdeniz'in en fazla etkilenen bölge olduğunu söyledi. 2022'nin herkes için zor bir yıl olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Fakat buna rağmen ihracatımızı artırarak yılı tamamladık. 2022 ihracat rakamımız, bir önceki yıla göre 0,68'lik artışla 2 milyar 562 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu bizler için yeterli değil, çok daha yüksek rakamlar beklerken bahsettiğimiz sebepler nedeniyle hedeflerimizin gerisinde kaldık" dedi.

MİKTAR BAZINDA YÜZDE 16 DÜŞÜŞ

Bölge ihracatının ilk kez bu rakamı gördüğüne işaret eden Çavuşoğlu, "Üzerinde durmamız ana konu ise kilogram olarak yüzde 16 düşüş yaşadık. Miktar olarak 2021'de 5 milyon 57 bin 386 ton iken, 4 milyon 245 bin 437 tona geriledi. Gelir olarak ise tüm sektörlerin ortalaması 0,5 dolar iken, 0,6 dolara çıktı. Yeni hedef ülkeler belirleyerek ve mevcut ülkelerde derinliğimizi artırarak ihracatımızı artırmamız gerekiyor" diye konuştu.

YENİ HEDEF UZAK ÜLKELER

Bölgeden şu an 3 bin 600 kilometrekarelik dairedeki ülkelere, başta Avrupa olmak üzere yoğun ihracat yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, "Avrupa bizim çok önemli ve bir daralma söz konusu. Bunun etkilerini yok etmek için biraz daha az gelişmiş ülkelerde daralma etkilerinin daha az olacağını öngörüyoruz. Endonezya, Filipinler, Tayland, Güney Amerika gibi farklı bölgelere giderek aradaki farkı kapatacağımızı düşünüyoruz ki; bizim ürünlerimiz de çok farklı. Bu kapsamda Vietnam, Güney Amerika, Hindistan, Güney Afrika gibi ülkelere ticari heyetler göndereceğiz ve biraz daha riskimizi dağıtacak şekilde ülkelere gideceğiz" dedi.

İLK SIRADA YAŞ MEYVE-SEBZE VAR

En çok ihracat yapılan sektörlerin başında 666 milyon dolarla yaş meyve- sebzenin geldiğini belirten Çavuşoğlu, ikinci madencilik 516 milyon dolar, üçüncü ağaç ve orman ürünleri 296 milyon dolar, dördüncü kimyevi maddeler 257 milyon dolar ve beşinci demir ve demir metaller sektörünün 124 milyon dolar olarak sıralandığını kaydetti.

En çok ihracat yapılan ülkelerde ise eski yıllara oranla değişiklikler olduğunu açıklayan Çavuşoğlu, "İlk sırada Rusya 199,8 milyon dolar, ikinci Almanya 187,5 milyon dolar, üçüncü Çin 187 milyon dolar, dördüncü Hollanda 122,9 milyon dolar ve beşinci ABD 122,5 milyon dolar" diye konuştu.

ÇİN'DE BLOK MERMER SORUNU

Çok uzun yıllardır Çin'in birinci sıradaki yerini kaybetmesinin, blok mermer ihracatının neredeyse sıfıra düşmesinden kaynaklandığını açıklayan Çavuşoğlu, "Bölgemiz açısından çok büyük kayıplar oldu. Bazı ocaklar durma noktasına geldi, ciddi işçi çıkarımları yaşanıyor. Çin'de eğer bir açılma olmaz ise bunların devam edeceğini düşünüyoruz. Farklı ülkelerde Çin'deki eksiği kapatmak için ticari heyet görüşmeleri yapıyoruz" dedi.

DOMATES LİDERLİĞİ KAPTIRDI

Ürün bazında da her yıldan çok farklı bir tablo oluştuğuna değinen Çavuşoğlu, "Artık BAİB denince akla gelen ilk ürün domates olmaktan çıktı. 2022'de ilk sırada ağaç ve orman ürünleri 228 milyon dolar, ikinci ferrokrom 174 milyon dolar, domates üçüncü sıraya gelebildi, 177 milyon dolar. Dördüncü blok mermer 165 milyon dolar, 142 milyon dolarla beşinci biber gelmekte. Farklı ürün çeşitliliği bizler için çok iyi fakat mevcut ürünlerdeki küçülmeler işimize gelmeyen bir şey. Mevcutları büyütmek, diğerlerini de artırmak gerekirdi" diye konuştu.

2023 HEDEFİ, EN AZ 2022 SEVİYESİ

İhracatçılar olarak bundan sonra neler yapılması gerektiği, beklentileri hakkında da açıklamalarda bulunan BAİB Başkanı Çavuşoğlu, 2023 hedefini de şöyle açıkladı:

"Eylülden itibaren hemen hemen bütün sektörlerde bir küçülme, yavaşlama yaşıyoruz. Geçen yılın ilk aylarındaki yüksek ivmelerimizi eylül ayında kaybettik. İlk aylarda Rusya-Ukrayna çok zayıftı daha sonra ikisi de ciddi atağa geçerek bir önceki yılı geçmelerine rağmen beklediğimiz yükselişleri yaşamadık ve eylülden itibaren yavaşlama trendine girdik. Bütün göstergelere göre 2023 gelişmiş ülkeler için resesyon tehlikesi gösteriyor. Ciddi bir daralma bekleniyor ve en yoğun ihracatımız olan ülkeleri kapsıyor. Uzak ülkelere ticari heyetler göndererek pazarlarımızı genişletmeye ve mevcudumuzu korumaya çalışacağız. Bu yıl en azından 2022 seviyelerinde ihracat gerçekleştiririz ve bu seviyeden düşmeyiz."

İHRACATÇI SAYISI DA ARTTI

Yıllar içinde ihracatçı sayılarının da ciddi artış gösterdiğini açıklayan Çavuşoğlu, aslında en sevindirici kısmın bu olduğunu belirterek, bir önceki yıl 2 bin 205 iken yüzde 21 artışla 2 bin 675'e yükseldiğini kaydetti. Çavuşoğlu, "Bu çok sevindirici fakat rakamlara yansıması, istediğimiz gibi değil. Yeni giren ihracatçılarımız 96-100 milyon dolar arasında ihracat yaptı. Çok yeni olduklarından rakamları artıracaklarını düşünüyoruz. Ama çok yüksek ihracat yapanların da düşüş yaşadığını görüyoruz" diye konuştu.

İHRACATÇININ SORUNLARI

İhracatçıların en büyük sorunu olarak finansmana erişimi gösteren BAİB Başkanı Çavuşoğlu, 200 milyar liralık KGF'nin alt kırımlarının belirlenmesi, yeterli olmasa da nefes olacağını dile getirdi. İkinci problem olarak kurları gösteren Çavuşoğlu, diğer sorunları enflasyon muhasebesi, tesislere sigorta yapılmaması, analiz ücretlerinin 4 bin TL'ye çıkartılması, girdi maliyetleri şeklinde sıraladı. Çavuşoğlu, "Artık ihracatçılar olarak belli maliyetlerin altından kalkamaz durumdayız ve belli desteklere ihtiyaçlarımız var" çağrısında bulundu.

LİMAN VE HIZLI TREN ÇAĞRISI

Antalya ihracatının geliştirilmesi için Antalya Limanı'nın en az 50 milyon dolarlık yatırımla daha büyük gemilerin yanaşabileceği şekilde derinliğinin artırılmasını beklediklerini belirten Çavuşoğlu, hızlı tren yatırımının da askıya alındığı yönünde üzücü haberler gördüklerini söyledi.

BULGARİSTAN SORUNU

Bulgaristan sınır kapısında yaşanan sorunun da şu an geçici olarak çözüldüğünü, Bulgaristan'daki sorunlar devam ettikçe her an yeniden yaşanabileceğini söyleyen Çavuşoğlu, bakanlıkların el birliğiyle çözüm arayışında olduklarını belirterek, "Maalesef Bulgaristan AB'nin giriş kapısı olduğundan AB ülkelerine ihracat için orada analizlerin yapılması isteniyor. Talebimiz bizim kapımızda laboratuvar oluşturulması. Bulgaristan'da 20 ayda 5 kez seçim oldu ve martta bir seçim daha olacak. Bulgaristan'da düzgün bir hükümet kurulursa bu sorun çözülür. Zaten ihracatçı zorlanırken, rakamlarımızdaki düşüşün sebeplerinden biri de bu. Karşı firmaların isteklerinde iptaller oluştu maalesef. Ciddi de cezalar ödendi, ürünlerimiz çöpe döküldü. Bu süreçte ihracatta ciddi kayıplar da söz konusu oldu" dedi.

FOTOĞRAFLI